Chuyến đi Nhật của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: Xây dựng quan hệ đối tác chiến lược

gày 18.10.2006, 08:57 (GMT+7)

Quan hệ đối tác chiến lược là một điểm hết sức quan trọng dự kiến được đưa ra trong tuyên bố chung sau cuộc hội đàm giữa hai Thủ tướng

Các đại gia Nhật đang tìm hiểu cơ hội đầu tư vào Việt Nam

Cho đến nay Việt Nam chỉ mới ký thoả thuận “xây dựng quan hệ đối tác chiến lược” với nước Nga của Tổng thống Putin. “Quan hệ Việt - Nhật đã được kiểm nghiệm suốt hơn một thập kỷ rưỡi qua, thông qua vai trò của Nhật như một nước tài trợ ODA, nhà đầu tư hàng đầu đối với Việt Nam, cũng như sự ngày càng thắt chặt các mối quan hệ chính trị song phương tại các diễn đàn đa phương, văn hoá, giáo dục..., đã đến lúc cần nâng lên một vị trí mới”, một quan chức Bộ Ngoại giao nhận định. Điều này càng thuận lợi trong bối cảnh khu vực khi tân Thủ tướng Nhật Abe vừa mới có chuyến thăm Trung Quốc và Hàn Quốc, nhằm hàn gắn lại những rạn nứt về chính trị giữa Nhật Bản và hai nước láng giềng Đông Á sau những vụ thăm đền của vị thủ tướng tiền nhiệm, cũng như báo hiệu sự quan tâm của Nhật Bản trong việc củng cố quan hệ toàn diện với các nước trong khu vực Đông Á nói chung.

Theo đánh giá của một chuyên gia về Nhật Bản của Bộ Ngoại giao, thoả thuận xây dựng “mối quan hệ đối tác chiến lược” là một sự công nhận vị thế của Việt Nam trong chính sách và kinh tế đối ngoại của Nhật Bản, và khẳng định một xu hướng mới trong chính sách đối ngoại của Việt Nam – “trọng tâm hoá” quan hệ trong chính sách chung “làm bạn với tất cả”. Mối quan hệ đặc biệt này cũng hy vọng tạo một tiền đề vật chất quan trọng cho một nước chuẩn bị bước vào sân chơi toàn cầu như Việt Nam để đối phó với những thách thức cạnh tranh quyết liệt.

Tìm kiếm thêm ODA

Hy vọng sau chuyến đi Nhật này và cùng với việc Việt Nam gia nhập WTO, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ chứng kiến nhiều dự án đầu tư lớn như kiểu Intel

Theo nguồn tin Chính phủ, cuộc hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng sẽ yêu cầu Chính phủ Nhật Bản cung cấp thêm ODA cho một số công trình hạ tầng trọng điểm của Việt Nam, như các dự án nhiệt điện và đặc biệt là dự án xây dựng tuyến đường sắt Bắc – Nam phục vụ cho đầu tư và thương mại bùng nổ giai đoạn hậu WTO, thay thế cho tuyến đường cổ lỗ sĩ, kém hiệu quả và đã cướp đi sinh mạng của bao nhiêu người, kể cả sinh mạng chính trị của một vài quan chức, do người Pháp xây dựng từ cách đây cả trăm năm. Tuy nhiên, ông Dũng cũng vẫn phải chứng minh cho phía Nhật Bản thấy rằng các dự án ODA của họ cho đến nay đạt hiệu quả tốt, nhất là trong bối cảnh vụ scandal PMU 18 đã gây ra những phản ứng không tốt trong dư luận và các nghị sĩ Nhật Bản kể từ đầu năm nay. Chính Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Hattori đã hối thúc phía Việt Nam sớm có kết luận về vụ này trước chuyến đi.

Bài phát biểu khoảng 10 phút của Thủ tướng Việt Nam tại Quốc hội Nhật Bản rõ ràng không nằm ngoài mục đích thuyết phục các nhà lập pháp ủng hộ cho chính sách tăng cường ODA cho Việt Nam của Chính phủ, cho đến nay được đánh giá có vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy các cơ hội đầu tư – thương mại, cũng như tạo cơ hội kinh doanh cho bản thân các doanh nghiệp Nhật tại Việt Nam. Hành trang gần nửa năm làm thủ tướng của ông với những hành động và biện pháp kiên quyết xử lý tham nhũng, cũng như quyền được đình chỉ công tác tới cấp bộ trưởng của ông với tư cách Trưởng Ban chỉ đạo chống tham nhũng, được giới ngoại giao và cộng đồng doanh nghiệp Nhật đánh giá là một công cụ hữu hiệu cho việc đảm bảo các dự án ODA được tiếp tục thực hiện có hiệu quả và minh bạch.

Thúc đẩy làn sóng đầu tư thứ hai

Ngoài việc phát biểu tại hai diễn đàn xúc tiến đầu tư và thương mại được tổ chức ở Tokyo và Osaka, đã trở thành thông lệ của các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao, ông Dũng sẽ dành phần lớn thời gian trong chuyến thăm của mình để tiếp các tập đoàn lớn của Nhật. Theo dự kiến bữa ăn sáng 19.10 Thủ tướng sẽ tiếp 9 tập đoàn hàng đầu của Nhật về công nghệ cao mà Việt Nam dự định sẽ thu hút họ vào khu hi-tech Hoà Lạc, và đến hôm sau ông lại tiếp chung khoảng 20 tập đoàn kinh doanh đa ngành trong bữa ăn trưa do Keidanren tổ chức. Ngoài ra, ông Dũng còn dành khoảng 2 tiếng để lần lượt tiếp riêng một số tập đoàn đã có những động thái cụ thể trong việc đầu tư vào Việt Nam, chẳng hạn như Sumitomo có ý định tham gia dự án cảng Văn Phong (Khánh Hoà) với tổng mức đầu tư dự kiến lên tới 15 tỉ USD.

Theo Bộ trưởng Kế hoạch - đầu tư Võ Hồng Phúc, việc nhiều tập đoàn hàng đầu của Nhật Bản xin gặp Thủ tướng trong chuyến thăm là “những quả đầu mùa” trong chính sách tiếp thị đầu tư có trọng điểm của Việt Nam, được khởi xướng từ cuối năm trước với chuyến đi tiếp thị đến từng tập đoàn với những yêu cầu và chính sách thu hút cụ thể, chứ không theo kiểu “gióng cho cả làng nghe như trước”. Ông Phúc cũng cho biết thêm, với việc Việt Nam chắc chắn sẽ gia nhập WTO vào cuối năm nay và cơ hội tiếp cận thị trường thế giới rộng mở, các doanh nghiệp lớn của Nhật chắc chắn sẽ có những quyết định đầu tư nhanh chóng.

Huỳnh Phan

“Theo thông tin từ Ban chỉ đạo chống tham nhũng, kết luận sơ bộ về vụ PMU 18, phần thất thoát chỉ nằm trong phần 10% tổng vốn đầu tư được giao cho phía Việt Nam thực hiện giải phóng mặt bằng, chứ phần còn lại được thực hiện bởi các nhà thầu nước ngoài, hoặc dưới sự giám sát chặt chẽ của họ, vẫn đảm bảo được sự minh bạch trong giải ngân” Vị Thủ tướng có quan điểm “đã làm thì làm cho ra tấm ra món”, như lời nhận xét của một quan chức dưới quyền ông, trong chuyến thăm song phương đầu tiên của mình, cũng rất quan tâm đến “hiệu ứng hình ảnh”. Từ chối tất cả các cuộc phỏng vấn trong và ngoài nước trước chuyến thăm, ông chỉ xuất hiện trước báo chí trong cuộc họp báo chung sau hội đàm với Thủ tướng Nhật vào chiều 19.10, và dành một cuộc phỏng vấn riêng cho Hãng Truyền hình Nhật Bản NHK (có hai kênh quốc nội và quốc tế) vào 5 giờ chiều hôm sau, trước khi chủ trì một cuộc họp báo quốc tế tại Câu lạc bộ Báo chí ngay sau đó.