PCI đề nghị thay nhà tư vấn

Ngày 20.08.2008, 08:04 (GMT+7)

PCI đề nghị thay nhà tư vấn

“Trong một cuộc họp báo diễn ra tại Tokyo vào ngày 15.8, ngoại trưởng Nhật Bản Komura thông báo công ty tư vấn quốc tế Thái Bình Dương (PCI) bị cấm tham gia vào các dự án ODA của Chính phủ Nhật trong thời gian hai năm kể từ ngày 15.8.2008, nhưng không nói rõ ai cấm”, một chuyên gia về Nhật Bản của bộ Ngoại giao Việt Nam nói với SGTT, sau khi đã kiểm tra thông báo bằng tiếng Nhật trên website của bộ Ngoại giao nước này.

Trong khi đó, trên website của JBIC, trong thông cáo báo chí ngày 15.8, ngân hàng được giao trọng trách giải ngân ODA và theo dõi việc thực hiện các dự án từ các khoản vay ODA, đã xác nhận rằng lệnh cấm này là do họ đưa ra. JBIC tuyên bố: “Công ty có tên dưới đây không đủ tư cách để nhận hợp đồng được tài trợ với các khoản vay ODA của Nhật và các phương tiện khác của JBIC liên quan đến các khoản tài trợ ODA, chiếu theo quy định trừng phạt bên đã dính líu vào các hành vi tham nhũng hay gian lận liên quan hợp đồng được tài trợ bởi các khoản vay ODA do JBIC thực hiện”.

Theo thông tin chính thức của bộ Ngoại giao Nhật, PCI đã từng bị JICA cấm tham gia đấu thầu tư vấn các dự án ODA trong 18 tháng kể từ đầu tháng 9 năm 2004, do đã biển thủ 140 triệu yen bằng cách khai khống hoá đơn và gian lận..., kể từ năm tài khoá 2000 đến thời điểm đó. Kết quả, PCI đã phải trả lại cho JICA 171 triệu yen và JBIC 5,7 triệu yen.

Tuy không bị cấm tiếp tục thực hiện việc tư vấn thiết kế, hay giám sát thi công các dự án ODA đã ký, nhưng dường như với việc bốn quan chức cao cấp của họ đã bị bắt với các cáo buộc gian lận trong quá trình tham gia đấu thầu, hoặc thực hiện các dự án ODA khác nhau ở nước ngoài, cũng như rửa tiền trốn thuế, tập đoàn tư vấn hàng đầu Nhật Bản này đã “không còn mặt mũi nào” để tiếp tục thực hiện các hợp đồng đã ký.

Hồi đầu tháng, nhật báo Asahi đã dẫn nguồn tin từ lãnh đạo PCI rằng “PCI có kế hoạch tạm ngừng các hoạt động, và đang xem xét khả năng giải thể”. Vào đầu tháng 7, sau loạt bài điều tra của nhật báo Yomiuri, những người truy cập website của PCI vẫn có thể đọc được những lời tự giới thiệu về bề dày lịch sử cũng như những dự án khổng lồ từ nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật ở nhiều nước khác nhau mà PCI tham gia. Một tháng sau đó, chịu cả một loạt đòn dồn dập tiếp theo trên các tờ báo, hãng thông tấn và hãng truyền hình Nhật, PCI chỉ còn giữ lại đúng bốn dòng tự giới thiệu trên website của mình, gồm địa chỉ, số điện thoại, số fax, và chính tên website.

Kế hoạch này đã bước đầu tìm được sự khẳng định ở Việt Nam, khi PCI đã chính thức đề nghị với chủ đầu tư dự án đại lộ đông tây ở TP.HCM, cho được chuyển giao phần còn lại của hợp đồng cho một nhà tư vấn Nhật khác là Oriental Consultants (OC). Một quan chức của ban quản lý đại lộ đông tây đã tiết lộ với SGTT: “Tuy vẫn đang làm việc quản lý, giám sát một cách bình thường, PCI đã đề xuất với phía Việt Nam về việc muốn rút ra khỏi dự án. Việc chuyển đổi giữa PCI và OC chỉ là chuyện quan hệ hợp đồng giữa họ thôi”. Quan chức này cho biết thêm, do ở Việt Nam chưa từng có tiền lệ này nên UBND thành phố đang xem xét, và cách đây hai hôm lãnh đạo UBND đã có làm việc với đại diện JBIC Hà Nội về vấn đề này.

OC không phải là cái tên xa lạ với Việt Nam, nhất là với ban quản lý dự án đại lộ đông tây. Công ty này, với cái tên Việt là công ty tư vấn Phương Đông, cùng với PCI và hai nhà tư vấn khác của Việt Nam đã tham gia cái liên danh bao thầu cả công việc tư vấn thiết kế và giám sát thi công dự án đại lộ đông tây. Thành lập từ năm 1957, họ đã có mặt ở Việt Nam từ năm 1995 với hợp đồng tư vấn “Cải tạo hệ thống cầu nông thôn khu vực phía Bắc”.

Nhưng dự án đình đám nhất và được giới thiệu trong danh sách những dự án tiêu biểu đã thực hiện ở nước ngoài trên chính website của công ty này, chính là dự án cải tạo quốc lộ 18, với chủ đầu tư là ban quản lý PMU 18, và cũng với “đối tác ruột” PCI trong liên danh. Và cũng như trong dự án đại lộ đông tây, họ đã vừa “đá bóng”, vừa được giao “thổi còi”.

Còn nhớ, liên quan đến dự án quốc lộ 18, năm 2004, các chuyên gia trong hội đồng nghiệm thu đã chỉ ra việc một liên danh tư vấn thực hiện cả hai nhiệm vụ tư vấn thiết kế và giám sát thi công là trái với quy định tại khoản 6, điều 48 của nghị định 16/2005 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình.

Huỳnh Phan